Πραγματικά αισθάνθηκα αμήχανα και παράξενα καθώς πριν λίγες μέρες είχα επισκεφθεί γνωστό, μεγάλο εμπορικό κέντρο της πόλης μας και μέσα σε διάστημα μιας ώρας παρατήρησα, λόγω και της ‘’επαγγελματικής διαστροφής’’, τουλάχιστον δέκα παιδάκια με δερματικές βλάβες σταφυλοκκίασης.
Ανησύχησα και αναρωτήθηκα πόσα από αυτά ήξεραν ότι νοσούν και πόσα όχι.Κάμποσα από αυτά ήταν και τουριστάκια. Επίσης ανησύχησα και για την πιθανότητα διασποράς των μικροβίων στους υπολοίπους. Επίσης σκέφτηκα ότι από πέρυσι τα περιστατικά σταφυλοκοκκίασης βαίνουν βαθμιαία αυξανόμενα και ότι δεν κόπηκε η φόρα τους ούτε το χειμώνα, που πρέπει να θυμηθούμε ότι ήταν και σχετικά ζεστός. Έτσι πιστεύω πως έχω χρέος να πω λίγα πράγματα για τη σταφυλοκοκκίαση για να φρεσκάρω κάποιες γνώσεις και να επιστήσω την προσοχή στους γονείς.
Με τον όρο σταφυλοκοκκίαση εννοούμε τη βακτηριακή λοίμωξη από το μικρόβιο σταφυλόκοκκος [λέγεται χρυσίζων σταφυλόκοκκος, αλλά ‘’δε χρυσώνει καθόλου το χάπι’’ το όνομά του αυτό!]. Είναι η πιο σημαντική αιτία βακτηριακής λοίμωξης στο γενικό πληθυσμό. Προσβάλλει κυρίως το δέρμα και τα μαλακά μόρια , αλλά και το αναπνευστικό, ενώ προκαλεί βακτηριαιμία και ενδοκαρδίτιδα καθώς και λοιμώξεις σε ουροποιητικό, κεντρικό νευρικό σύστημα, κοιλιά και οστά .
Ο σταφυλόκοκκος είναι ένα μικρόβιο που ζει μαζί μας, αποικίζει, όπως λέμε οι γιατροί, κυρίως τη μύτη μας, αλλά, όπως έχει αποδειχθεί, και την ευαίσθητη περιοχή των έξω γεννητικών οργάνων. Αυτή η κατάσταση λέγεται φορία ή φορεία ή αποικισμός και συμβαίνει σε παιδιά και ενήλικες χωρίς να γίνονται αντιληπτοί. Μάλιστα τα μικρά βρέφη είναι πιο συχνά φορείς και όσο μεγαλώνουν τα παιδιά παρουσιάζουν λιγότερη φορία. Κάποια παιδιά και ενήλικες μπορεί πότε να έχουν το μικρόβιο και πότε όχι και κάποιοι να μην το έχουν καθόλου.
Ξαφνικά, με την ευκαιρία γρατζουνιάς ή τσιμπήματος, ο σταφυλόκοκκος φουντώνει και προκαλεί λοίμωξη στο δέρμα. Το έκζεμα, το ξηρό, ευαίσθητο και τραυματισμένο από το ξύσιμο δέρμα διευκολύνουν μια τέτοια κατάσταση. Επίσης, η ζέστη και η υγρασία διευκολύνουν την ανάπτυξη του μικροβίου. Εσείς το αντιλαμβάνεστε συνήθως σα μολυσμένο τσίμπημα που έκανε πληγή και δεν κλείνει ή απλά σαν πληγή που δεν κλείνει. Ιατρικά αυτό λέγεται μολυσματικό κηρίο. Πέρα από αυτό η σταφυλοκοκκίαση στο δέρμα μπορεί να εμφανιστεί και με τη μορφή θυλακίτιδας [το μικρό σπυράκι με πύον] ή δοθιήνα [το μεγάλο σπυρί με πύον, που είναι πιο βαθιά στο δέρμα] ή κυτταρίτιδας [ τότε λέγεται ερυσίπελας και είναι επίσης βαθιά στον υποδόριο ιστό]. Διευκρινίζω ότι η τελευταία δεν έχει καμία σχέση με την κυτταρίτιδα που αναφέρουμε σε καθημερινή βάση οι γυναίκες μεταξύ μας. Άλλο ο φλοιός πορτοκαλιού και άλλο το κόκκινο, πρησμένο και επώδυνο της έντονης φλεγμονής της κυτταρίτιδας από σταφυλόκοκκο. Επίσης, ο αριθμός και η έκταση των βλαβών ποικίλλουν. Νοσήματα,όπως ο διαβήτης, αλλά και η ανοσοκαταστολή, δηλαδή η μειωμένη άμυνα, το κάνουν ευκολότερο, δυστυχώς και πιο δυσκολοθεράπευτο.
Συχνά, εκτός από το σταφυλόκοκκο, αποικίζει το δέρμα μας και ο πυογόνος στρεπτόκοκκος και δυσκολεύει λίγο τα πράγματα ως προς τη θεραπεία κυρίως. Σπάνια ο πυογόνος στρεπτόκοκκος είναι και νεφροτοξικός. Αλλά εκείνο που πραγματικά δυσκολεύει τα πράγματα θεραπευτικά είναι η ανάπτυξη αντοχής στην αντιβίωση,δηλαδή η εμφάνιση και ο πολλαπλασιασμός ανθεκτικών στην αντιβίωση σταφυλοκόκκων, που έχουν την ονομασία διεθνώς MRSA [methicillinresistantstaphylococcusaureus].
Και σα να μη σας έφταναν ήδη αυτά πρέπει να πληροφορηθείτε ότι υπάρχει περίπτωση να μολύνεται και να ξαναμολύνεται το παιδί σας, οπότε να χρειάζεται θεραπείες ξανά και ξανά και ξανά. Κάποιοι από εσάς τα ξέρετε ήδη από πρώτο χέρι ως παθόντες. Το θέμα είναι είστε και μαθόντες; Πολλές φορές το πρόβλημα σάς βρίσκει στις διακοπές και δεν έχετε την ευκαιρία να το συζητήσετε από κοντά ενδελεχώς με το γιατρό σας, αν και θά ‘πρεπε! Άλλοτε πάλι, κατά τα ειωθότα, σας θεραπεύει το φαρμακείο. Χρυσό είναι το φαρμακείο για την επείγουσα αντιμετώπιση, αλλά κάτι έχει να προσφέρει κι ο γιατρός περισσότερο και κατ αρχάς να σιγουρέψει τη διάγνωση, αλλά και να σημάνει την αποθεραπεία.
Η καλύτερη θεραπεία είναι η πρόληψη:
Εφαρμόζω τους κανόνες υγιεινής:
Φροντίζω το δέρμα του παιδιού μου να είναι καθαρό και ενυδατωμένο. Έτσι δε θα ξυθεί ασυναίσθητα. Για τον ίδιο λόγο το προστατεύω από τα τσιμπήματα των κουνουπιών εφαρμόζοντας αντικουνουπικό προιόν στο δέρμα ή χρησιμοποιώντας αντικουνουπικό προιόν στο καροτσάκι ή στο κρεββατάκι ή στο δωμάτιο ή στον κήπο και τη βεράντα.
Φροντίζω τα νύχια του παιδιού μου να είναι καθαρά και κομμένα.
Εκπαιδεύω το παιδί μου να πλένει τα χέρια του και να μην τα βάζει λερωμένα στη μύτη, στο στόμα ή στα μάτια ή στα αυτιά του ή ακόμα και στα γεννητικά του όργανα.
Εκπαιδεύω το παιδί μου να αποφεύγει τη στενή επαφή με άλλα παιδιά που έχουν ανοιχτές πληγές.
Τώρα, πώς θα καταφέρω μετά από αυτά να μην το κάνω φλώρο και μικροβιοφοβικό; Ε, θα βρω μια χρυσή τομή.
Πλένω τα ρούχα γενικά σε πιο ψηλές θερμοκρασίες κι, αν δεν έχω στεγνωτήριο, τα απλώνω στον ήλιο. Λίγο τα μοντέρνα απορρυπαντικά με τα ένζυμα λίγο τα συνθετικά και χρωματιστά υφάσματα πλένουμε τα ρούχα μας σε όλο και χαμηλότερες θερμοκρασίες κι έτσι επιβιώνουν μικρόβια και μύκητες και ζουν και βασιλεύουν.
Αν το παιδί μου νοσεί:
Φροντίζω να χρησιμοποιεί δικά του είδη , όπως ρούχα, πετσέτες και κλινοσκεπάσματα και φροντίζω να τα ανανεώνω και να τα πλένω τακτικά.
Καλύπτω τις ανοιχτές πληγές και για να μένουν καθαρές και για να μη μεταδίδουν.
Εφαρμόζω με ευλάβεια τη θεραπεία που υπέδειξε ο γιατρός μου.
Σε πολλαπλά επεισόδια, εφόσον έχω εφαρμόσει σωστά όλα τα παραπάνω, ανιχνεύω ως ντέτεκτιβ το στενό και ευρύ περιβάλλον για φορέα. Κάποιος, ίσως κι εσείς οι ίδιοι, είναι φορέας και γι αυτό το παιδί κολλάει και ξανακολλάει. Πέρα από την πλάκα θα βοηθούσε στην περίπτωση αναζήτησης φορέα η λήψη καλλιέργειας από τη ρινική κοιλότητα στα μέλη της οικογένειας, ώστε να εντοπιστούν οι φορείς και να θεραπευτούν. Εννοείται ότι για τις υποτροπές μπορεί να ευθύνεται και η ανάπτυξη αντοχής στην αντιβίωση και να χρειάζεται αλλαγή αντιβίωσης ή και διενέργεια καλλιέργειας από τη βλάβη, ώστε να ανιχνευτεί η κατάλληλη αντιβίωση.
Η πολυπόθητη θεραπεία κατά τη γνώμη μου πρέπει να περιλαμβάνει δύο σκέλη: ξεκινάμε με τοπική περιποίηση με αντισηπτικό και αντιβιοτικό σκεύασμα και αν δεν υπάρχει σαφής υποχώρηση σε σύντομο χρονικό διάστημα προχωράμε σε χορήγηση αντιβίωσης από το στόμα. Αν υπάρχει πύον πρέπει να γίνει διάνοιξη από ειδικό. Σε σπάνιες περιπτώσεις θα χρειαστεί νοσηλεία στο νοσοκομείο.
